Bidenwatch

House of Cards op Binnenhof, politiek spektakel in Washington

Beste Stan,

Wie had dat gedacht Stan? Ons brave Binnenhof in de ban van een eigen House of Cards. Spooktypemachines, wie gooit wie voor de bus en ga zo maar door. Nee, dan Amerika. Daar is serieus groot nieuws. De oude, krakkemikkige Joe hield zich toch maar mooi staande tijdens zijn eerste persconferentie. Hij heeft Obama goed geobserveerd en daarvan geleerd.

Het heeft mij altijd verbaasd hoe groot het verschil was tussen de briljante ‘Yes, we can’ campagnevoerder en de afstandelijke, technocratische president. Iedere president heeft een soort van politieke sekte om zich heen, maar bij Obama was dat wel heel duidelijk. Ze beschouwden zichzelf als briljant en uitgebreid de boer op gaan met je voorstellen was niet echt nodig. Het zat allemaal zo goed in elkaar immers. Er was ‘zoooo’ over nagedacht. Op die ouderwetse, ‘folksy’ Joe werd toch een beetje neergekeken. Aardige man, ervaren ook, maar wel uit een voorbij tijdperk.

Eeuwigheidswaarde

Welnu, sommige politieke wetten hebben eeuwigheidswaarde. Als een echte verkoper brengt de president zijn waar aan de man en vrouw. Met gevoel voor timing belt hij hoogstpersoonlijk op het juiste moment naar vergaderende Democratische Congresleden van wie sommigen nog twijfelden. Uiteindelijk stemden alle Democraten in de Senaat voor zijn ‘COVID relief’ wet.

En voor het tweede pakket reisde hij woensdag naar Pittsburgh, de kortgeleden nog beruchte arbeidersstad met z’n verontreinigde ‘brownfields’ en stinkende hoogovens. Ik was er een paar jaar geleden om een stuk te schrijven voor de zaterdagbijlage van het Financieel Dagblad. Ik was oprecht verbaasd. Ongelooflijk hoe die stad is getransformeerd tot een high-tech modelstad waar innovatief wordt gewerkt aan een beter milieu.

Symboliek

Een mooie symboliek. Juist daar sprak Joe over de miljoenen banen die een verbeterde infrastructuur zal opleveren. De machtige vereniging van ingenieurs heeft berekend dat Pennsylvania het hoogste aantal bijna in elkaar stortende bruggen heeft en ook nog eens het slechtste wegdek. Dat heb ik zelf gemerkt toen ik met mijn huurauto van Philadelphia naar Pittsburgh reed, oftewel hobbelde.

Ja Stan, het is adembenemend wat Biden wil. Hij haalt de stofkam door Amerika. En minister van Transport, Mayor Pete, is zijn hulp-salesman die volgens Washington-insiders ook buitengewoon voortvarend te werk is gegaan. Hij vreet alle dossiers op het departement. Met zijn partner woont hij vlakbij het Capitool. Met de hond maakt hij ‘politieke’ wandelingen met collega-politici. Hij praat met ‘iedereen’ en zelfs een enkele Republikein roemt zijn kennis en overtuigingskracht. Ook dijken, waterleidingen, broadband, 5-G, de hele kritische infrastructuur, maar ook de menselijke infrastructuur met extra hulpfondsen voor armen, kinderen en bejaarden staan op de reuze-agenda van Biden en Buttigieg. Biden wil op z’n minst Eisenhower en Kennedy evenaren die verantwoordelijk waren voor de implementatie van hun grote programma’s: de aanleg van een snelwegennetwerk en de lancering van het ruimtevaartprogramma.

Stan, ik schreef het al eerder, jij hebt alle staten van Amerika bezocht. Net als ik heb je gezien dat zodra je buiten de moderne enclaves als Silicon Valley komt, je de jaren vijftig inrijdt. Alleen al dat ouderwetse elektriciteitsnetwerk!

Ik hoop echt dat het Biden lukt. Maar de messen worden al wel geslepen. Trump heeft ook net gereageerd en in feite gezegd dat Biden niet goed bij z’n hoofd is. Hoe wil hij in vredesnaam dit allemaal betalen? Met kolossale belastingverhogingen, aldus de ex-president. Zo verdampt de concurrentiepositie van Amerika. ‘Niet Amerika First maar Last. Schande!’ 

In Den Haag zijn het turbulente tijden, maar de komende maanden zal er ook in Washington veel, heel veel politiek spektakel zijn. Hoe denk jij dat het afloopt, Stan?

Beste Willem,

De kwestie infrastructuur staat al jaren op de politieke agenda in Amerika. Wie door het land reist en buiten de New Yorkse bubbel zijn of haar ogen goed de kost geeft, ziet dat de Verenigde Staten snakken naar grote infrastructurele investeringen. Ik herinner me een treinreis van Emmeryville (nabij San Francisco) naar Los Angeles die dik twaalf uur in beslag nam. Het verbaasde me dat het land van Google en Apple niet over een hogesnelheidstrein beschikt die een afstand van iets meer dan 600 kilometer binnen twee uur kan afleggen.

Of kijk eens naar de oostkust. Wie van Boston naar New York reist, of van New York naar Washington DC zit uren in de trein. Amerika beschikt nog steeds niet over een geavanceerd hogesnelheidsnetwerk die alle delen van het land met elkaar verbindt. De Generatie Z droomt daar al wel van en vindt een gewillig oor bij Transport-minister Pete Buttigieg. Als late dertiger is de oud-burgemeester van South Bend, Indiana (en wat mij betreft één van de positieve verrassingen van de Democratische voorverkiezingen van vorig jaar) de ideale verbindingsman tussen de jonge generatie Amerikanen en de regering van Joe Biden.

Amtrak Joe

‘Secretary Pete’ hoeft geen hemel en aarde te bewegen om Biden te overtuigen van zo’n investering. Als senator reisde Biden vrijwel dagelijks vanuit zijn woonplaats Wilmington in Delaware met de trein naar Washington DC. Het leverde hem de bijnaam ‘Amtrak Joe’ op. De conducteurs kende hij bij naam.

Maar Willem, om terug te komen op je vraag: voor het Witte Huis wordt het een ‘uphill battle’ om het pakket van zo’n 2300 miljard dollar aan investeringen door het Congres te loodsen. Eerst moet Biden zijn eigen partij op één lijn zien te krijgen. De conservatieve Democratische senator Joe Manchin van West-Virginia zal vraagtekens plaatsen bij de grootte van het pakket. Het onvermijdelijke Congreslid Alexandria-Ocasio Cortez is van mening dat er te weinig geld wordt vrijgemaakt voor de aanpak van het klimaatprobleem. De Republikeinse Senaatsleider Mitch McConnell staat ook niet te juichen, want die wijst elke vorm van belastingverhoging voor de allerrijksten en grote bedrijven (die Trump had verlaagd van 35 naar 21 procent, Biden wil die terugbrengen naar 28 procent) van de hand. De onderhandelingen kunnen nog maanden duren.

Ondermijnen

Ondertussen zouden we bijna vergeten dat de Republikeinen in Georgia er alles aan doen om de democratie te ondermijnen. Biden won in november verrassend in Georgia en beide Republikeinse senatoren verloren hun zetel aan Democraten. Omdat de Republikeinen in Georgia een meerderheid hebben in het staatscongres – en Brian Kemp een Republikeinse gouverneur is – is er wetgeving aangenomen die het veel lastiger maakt om te stemmen. Zo wordt het verplicht om een identificatiebewijs toe te voegen als je per post stemt en wordt het aantal stemlokalen teruggeschroefd. Vooral armere, zwarte Amerikanen, die doorgaans Democratisch stemmen, worden hier flink door benadeeld. Het wordt zelfs een misdaad om kiezers die in de rij staan om hun stem uit te brengen van eten en drinken te voorzien…

Ook de gouverneur van Arkansas laat zich van zijn slechtste kant zien. Asa Hutchinson signeerde een wet die het artsen mogelijk maakt medische assistentie te weigeren aan mensen uit de LGBTQ-gemeenschap. President Biden nam al afstand van de maatregelen in Georgia en Arkansas en bereidt achter de schermen een kieswet voor die juist toegang tot het democratische proces garandeert.

Washington DC wacht in politiek opzicht een heet voorjaar en zo mogelijk een nog hetere zomer. House of Cards is er niks bij.

---